Ci, którzy od dawna czytają mojego bloga, doskonale wiedzą, jak wielką sympatią darzę Szkoto-uniwersum stworzone przez autorki chyba najbardziej zabawnego polskiego mangopolo (więcej na ten temat możecie przeczytać tutaj: https://tiny.pl/g6381). Z miejsca pokochałam przeuroczego Ukechana i perypetie uczniów szkoły średniej w krainie mielonką i smalcem płynącej. I chociaż z biegiem lat przestałam powoli żywić nadzieję na kolejny tom (w końcu czekamy nań już trzeci rok...), z pewną dozą sympatii przyjęłam informację o wydaniu light novelki o tym samym tytule. Z pewną, bo nie wiedziałam, jak autorki (czy raczej autorzy, bo i dla męskiego rodzynka znalazło się tym razem miejsce) poradzą sobie z bawieniem odbiorców w zupełnie innej formie literackiej.
Zacznijmy jednak od tego, co widać od razu, a więc o jakości wydania od strony technicznej. Tomik do najtańszych nie należy (w końcu za 34,99 zł możemy już zakupić pełnoprawną książkę) i posiada nieduży format identyczny z wymiarami uprzednio wydanej mangi, co nie sprawia zbyt imponującego wrażenia. Mimo to warto przyjrzeć się mu bliżej, ponieważ te niedogodności wynagradza nam porządny papier i naprawdę bardzo solidne klejenie, które jest w stanie wytrzymać długie godziny lektury czynionej w dosyć ekstremalnych warunkach, a tak właśnie było w moim przypadku. Od razu widać również dopieszczenie sanego wydania i w oczy rzuca się całkiem spora ilość ilustracji czy matematyczne wzory zdobiące ostatnie strony rozdziałów. Niestety, w oczy rzuca się również stosunkowo mała czcionka - osobiście wiele dałabym za większą ilość stron i bardziej komfortowe rozłożenie tekstu. Tomik przychodzi z obwolutą i chociaż ja za nimi nie przepadam, byłam na nią po kontakcie z komiksem przygotowana. Jeżeli naprawdę miałabym do czegoś się przyczepić, to jest to tekst z tyłu okładki, którego jest... dużo. O wiele za dużo. Zawsze uczono mnie, że to miejsce zarezerwowane jest dla tych ludzi, którzy wezmą tomik do ręki w sklepie i będą chcieli dowiedzieć się, czy zaprezentowana treść trafi w ich gust (co przełoży się na potencjalny zakup lub nie). Taki opis powinien być więc w miarę treściwy i krótki, i skupiać się na zachęceniu odbiorcy do lektury poprzez wzbudzenie zainteresowania. Tymczasem tutaj mamy opis uniwersum i wytłumaczenie, dlaczego właśnie tak, a nie inaczej, aspirowanie do wyrośnięcia na drugiego Terry'ego Pratchetta i bardzo ubogi w treść, ale za to obfity w formę opis fabuły. Szczerze? Gdybym nie znała mangi i natknęła się na light novelkę, to by mnie to zwyczajnie odstraszyło. Nie jest to może grzech wołający o pomstę do nieba, ale zdecydowanie można było zrobić to lepiej... lub chociaż czytelniejszą czcionką.
Razem z tomikiem przybyła do mnie kartka pocztowa i dwustronny brelok z Tonido i Panem Dodawaczkiem. I o ile brelok bardzo mi się spodobał (i przydał), o tyle do kartki mam mieszane uczucia. Bardzo lubię, jeżeli tego typu gadżety mogę w jakiś sposób wykorzystać. Obawiam się jednak, że w tym przypadku mina pani na poczcie byłaby zbyt bezcenna, więc szybko zaniechałam podobnego pomysłu, traktując kartkę jako zakładkę. Ale w sumie zakładkę bardziej bym wobec tego wolała.
Ogólnie jednak jest dobrze i techniczna strona wydania nie podpadła mi niczym na tyle, żeby zniechęcić mnie do sięgnięcia po treść - w końcu to ona gra tutaj pierwsze skrzypce. Fajnie, że autorzy umieścili na początku parę stron wyjaśnień dla osób, które nie miały wcześniej styczności z komiksem - niefajnie, że w dziale poświęconym językowi znalazło się poniższe zdanie: Poza tym lubimy celowe powtórzenia, słowotwórstwo i podejrzany szyk zdań. Bo ta książka to taki wielki dowcipasek stylistyczny jest. Językowi puryści mogą śmiało traktować ją jako horror. Brzmi to dla mnie trochę jak takie asekuracyjne: "Jeżeli ktoś się będzie czepiał o język, to powiemy mu, że tak miało być". Wspomniany powyżej Terry Pratchett (będący, swoją drogą, jednym z moich ulubioncyh autorów) również posiadał bardzo specyficzny styl, a mimo to nigdy nie musiał się w ten sposób tłumaczyć, ponieważ w jego książkach widać było wyraźnie cel użycia danego zabiegu stylistycznego. Taka asekuracja oznacza natomiast, że nie jest się do końca pewnym własnych umiejętności. Być może autorzy nie mieli tego na myśli, ale ja tak właśnie to odebrałam. Nie brońmy dzieła, które powinno umieć obronić się samo.
Light novelka opowiada o przygodach studenta matematyki o imieniu Tonido, który jest uosobieniem lokalnego przegrywa - głównie dlatego, że pomimo ukończenia liceum nie znalazł sobie jeszcze męża. Nic nie może jednak poradzić na fakt, ż jego serce podbiła właśnie matematyka i każdą wolną chwilę poświęca zgłębianiu jej tajemnic i zastanawianiu się, czy istnieje liczba większa niż sto. Pewnego dnia postanawia posprzeczać się o to z wykładowcą, wystawiając się nie tylko na jeszcze większe pośmiewisko, ale i na widok Abraxasa McFloya, księcia Szkocji, który usilnie poszukuje kogoś, kto przekroczy myślą granicę stu i pomoże mu rozwiązać dosyć palący problem natury skarbowej. W ten właśnie sposób nasz bohater ląduje w posiadłości księcia, jego sług, synów i wrednego lokaja o imieniu Sebastian. Jeszcze nie przeczuwa, że ta na pozór czysto naukowa misja stanie się dla niego początkiem wielu przygód i wyjścia z kokonu bycia przegrywem.
 |
| Synowie księcia Abraxasa: Lucjusz i Armand. Od razu widać, który jest który. |
A skoro już jesteśmy w temacie kłód, to po zakończeniu lektury będziecie mieć ich serdecznie dość. Podobnie jak mielonki i smalcu. O ile w komiksie ciasteczka z podwójnym smalcem mnie rozbawiły (już pomijając fakt, że ciastka ze smalcem generalnie są bardzo smaczne, serio!), o tyle po przeczytaniu novelki wszystko zaczęło mi nim wręcz ociekać. Podobnie z mielonką. Osobiście ledwo przebrnęłam przez fragment pobierania przez naszego bohatera nauk u mielonkmistrza Spammingtona. Nie wiem, kto wśród autorów doszedł do wniosku, że maksymalne nagromadzenie słowa "mielonka" na metr kwadratowy jest w jakikolwiek sposób zabawne, ale bardzo proszę, nie idźcie tą drogą przy tworzeniu drugiego tomu. Zapewne wiecie, że czasami less is more - i w przypadku komedii naprawdę dobrze się to sprawdza.
 |
| Mielonkmistrz Spammington. Ilustracja podchodzi z oficjalnego fanpage'a "Kawaii Scotland". |
Kolejną rzeczą, która ociera się o niewykorzystany potencjał, są imiona bohaterów. W komiksie sprawa była prosta - stanowił on swoistą parodię gatunku yaoi, więc takie imiona jak Ukechan czy Semesenpai były na miejscu i cóż, zwyczajnie bawiły. Trochę żałuję, że autorzy postanowili odpuścić sobie podobny zabieg w przypadku novelki i nadać swoim bohaterom normalne imiona. Lokaj Sebastian mógłby się całkiem fajnie sprawdzić jako lokaj Sebisztian (w skrócie Bisz), a jego kot Muffin jako Pudding, oczywiście po przefarbowaniu mu sierści na czarno (dla niewtajemniczonych: black pudding to uwielbiana przez Szkotów potrawa przypominająca nieco naszą kaszankę. I wierzcie mi lub nie, ale jest naprawdę pyszna!). Wprawdzie nie jest to błąd sam w sobie, ale trochę mi przykro, że nie znalazłam w novelce tego, za co pokochałam komiks.
Niestety, w parze z powyższymi zastrzeżeniami (które od biedy można byłoby podsunąć pod "Ale o co ci chodzi, przecież każdy ma inny gust!") idą jeszcze bardziej widoczne niedostatki warsztatowe w postaci nieumiejętnie skonstruowanego przebiegu fabuły. Zawsze się śmieję ze swojej mamy, która potrafi streścić fabułę filmu "Apocalypto" słowami: "Przez pół filmu idą, a przed drugie pół biegną", ale tutaj mierzymy się z czymś podobnym: Tonido przez połowę akcji znajduje się w zamku i zgłębia tajemnice liczby sto, a przez drugą połowę wyrusza w podróż dookoła świata i dopiero wtedy poznajemy jego nemezis. I oba te wątki są jak bajbardziej okej - problem tkwi w ich proporcjach, które bardzo rozmywają główny wątek historii i zaburzają jej pacing. Podczas pisania powinniśmy starać się, zeby akcja właściwa zawiązała się stosunkowo szybko. W tym przypadku miałam wrażenie, że połowa opowieści to tak naprawdę prolog, który dopiero wprowadza nas we właściwą część utworu. Oczywiście zasady są po to, żeby się nimi bawić i umiejętnie naginać je do własnych potrzeb, ale tutaj tej zabawy nie widać (mimo że autorzy na okładce twierdzą inaczej), jest to raczej brak odpowiedniej wiedzy. Trochę boli też fakt, że novelka nie stanowi zamkniętej historii, a wydaje mi się, że przy odpowiednim jej rozplanowaniu byłoby to możliwe, nawet przy pozostawieniu otwartym wątku konfliktu Tonido-Abraxas.
 |
| Tonido. Tak naprawdę jest słodziutki, jedynie wygląda na przegrywa. Ilustracja podchodzi z oficjalnego fanpage'a "Kawaii Scotland". |
Tonidosensei nauczył się, że podatki, śmierć i Sebastian, który odciąga go od matematyki, są w życiu absolutnie pewne i nieuniknione, więc w ostatniej chwili zdążył uporządkować dokumenty, jakie chciał pokazać przywódcy rodu, a zaraz po tym drzwi otworzyły się i stanął w nich znienawidzony lokaj.
Spojrzał nieprzychylnym wzrokiem na pogięte, krzywo zebrane kartki, które Tonido ściskał w dłoniach. Biedny, zaszczuty matematyk tak bardzo spieszył się, żeby je zebrać! A spieszył się wylącznie przez widmo Sebastiana. Ten zaś, jak już przyszedł, to krzywo patrzył, że tak krzywo i w pośpiechu zebrane, choć sam to krzywe zebranie wymusił! Tak podłbym człowiekiem był właśnie ten przebrzydły lokaj. Tonido aż zatrząsł się wewnątrz z oburzenia, że poprzedniego dnia prawie uściskał Sebastiana i aż trochę zamknął się w sobie.
A teraz wyobraźcie sobie, że takim samym stylem jest napisana cała powieść. Bite 255 stron. Nie ukrywam, że był to jeden z powodów, dla których ciężko było mi przebrnąć przez ten tytuł. Styl sam w sobie nie jest zły, ale zdecydowanie wymaga doszlifowania, ponieważ jest bardzo nierówny i miejscami naprawdę ociera się o stylistyczny koszmar.Widać to szczególnie w dyspropocji między początkiem i zakończeniem novelki - widać, że na ostatnich kilkudziesięciu stronach autorzy radzili sobie z nim zdecydowanie lepiej i bardziej odważnie bawili się słowem, tworząc zabawne i brawurowe miejscami konstrukcje.
 |
| Grafika pochodzi z oficjalnego fanpage'a "Kawaii Scotland". |
Ktoś mógłby powiedzieć tutaj: "No dobrze. Popsioczyłaś. A czy były coś, co ci się podobało?". Odpowiem zatem nieco przewrotnie, że wbrew powyższym zastrzeżeniom podobało mi się naprawdę wiele rzeczy. Przede wszystkim wątek podróży statkiem, który w mojej opinii jest tym, czym novelka powinna być od początku - niesamowicie zabawną opowieścią, przy której zdrowo się uśmiałam i która przypomniała mi, co tak bardzo lubiłam w komiksie. Zapadły mi w pamięć również niektóre żarty sytuacyjne i bardzo zgrabne konstrukcje stylistyczne, jak w przypadku księcia Lucjusza i jego marmurowego posągu, który miał spełnić ważną rolę na nowym lądzie, ale nie spełnił, bo kraken.
Bardzo polubiłam też pojedynczych bohaterów. Bardzo fajnie skontruowany jest chociażby lokaj Sebastian (który jedynie przypadkiem przypomina znanego nam demonicznego lokaja z "Kuroshitsuji" *wink wink*), a członkowie załogi Błękitnej Ostrygi to już w ogóle poezja i osobiście jestem wielką fanką i miłośniczką Murdocka (poproszę o jakąś ilustrację w kolejnym tomie! Błagam!). Sporo historii uratował również przeuroczy Naoki, którego głębokie przemyślenia towarzyszące prawa pracy i nierówności społecznych pokrywają się zapewne z poglądami większości naszych rodaków (a przynajmniej moimi, szczególnie w poniedziałek rano).
Nie można zapomnieć tutaj również o kapitalnych ilustracjach Dranki, która jest żywym dowodem na to, że Polacy nie gęsi i swoją mangę mają, i to na naprawdę nie byle jakim, a światowym poziomie. Osobiście proszę o więcej Szkotów-kotów i włochatych facetów w kiltach w kolejnym tomie, ponieważ zauważyłam, że ich obecność znacznie wpływa na efektywność mojej lektury.
Bardzo fajne jest również to, że na koniec autorzy zdecydowali się dodać coś od siebie, dając nam możliwość lepszego ich poznania i zajrzenia jednocześnie za kulisy powstawania novelki. Uroczym bonusem są też metryczki bohaterów przypominających nieco te, które dawno temu ukazywały się na łamach mangowych magazynów i pozwalały nam z wypiekami na twarzy dowiadywać się, ile wzrostu mają nasze ukochane postacie.
Czy uważam zatem "Kawaii Scotland" za tytuł godny polecenia? Generalnie tak, chociaż miłośnicy ambitnych historii i puryści językowi raczej się tutaj nie odnajdą. To pierwsze kroki w kierunku stworzenia u nas polskiej light novelki z prawdziwego zdarzenia i mam szczerą nadzieję, że przy kolejnym tomie ta nieporadność przemieni się w prawdziwy sprint. I tego właśnie zarówno autorom, jak i sobie życzę.
Slàinte mhath!
***
Na koniec tradycyjnie garść informacji:
Tytuł: Kawaii Scotland Light Novel Tom 1: Kawaii Scotland
Autorzy: Ilona Myszkowska, Adrian Pskiet, JaninaBlaszkiewicz, Katarzyna "Dranka" Stasiowska (ilustracje)
Wydawnictwo: Waneko
Rok wydania: 2019
Redakcja: Dawid Wiktorski, Martyna Taniguchi
Korekta: Anna Jakubowska
Ilość stron: 257
Cena: 34,99 zł
Gdzie kupić: w oficjalnym sklepie Waneko:
https://sklepwaneko.pl/kawaii-scotland-light-novel/7098-kawaii-scotland-light-novel-01-9788380966239.html
Koniecznie zajrzyjcie również na fanpage "Kawaii Scotland"!
https://www.facebook.com/KawaiiScotland/
Za możliwość zrecenzowania light novelki dziękuję Wydawnictwu Waneko.
Jeszcze nie miałam go w rękach niestety:(
OdpowiedzUsuń